Ook de zorg die we aanduiden als ‘curatieve zorg’, vooral ziekenhuiszorg en eerstelijns- cq huisartsenzorg, verdient onze aandacht. Wij, Hugo en Paulien, leden van de kerngroep, gaan ons de komende tijd inzetten om tot een visie te komen op een aantal elementen die wij cruciaal achten voor goede, toegankelijke en toekomstbestendige curatieve zorg voor iedereen, zoals dat past bij onze uitgangspunten als partij(en).
Als start willen we met jullie, onze leden, in gesprek over welke elementen cq thema’s als eerste onze aandacht verdienen. Voorlopig denken we aan:
- Een sterke, goede en toegankelijke eerste lijn en huisartsenzorg voor iedereen: willen we dat inderdaad, en zo ja: hóe gaan we dat realiseren? Er zijn nu wijken en buurten waar mensen geen huisartsenpraktijk kunnen vinden, met name in achterstandswijken en krimpregio’s. Daarnaast is de verbinding van de eerstelijnszorg met het Sociaal Domein op veel plekken zwak, terwijl wij denken dat daar in goede samenwerking veel te halen is. Mensen blijven zich met vele vragen richten tot de huisartsenzorg terwijl een mogelijk antwoord in het SD ligt. Verder kunnen fysiotherapie e.a. paramedie waarschijnlijk veel betekenen in de eerstelijnszorg, maar vormen ze in de praktijk een oerwoud van polissen, aanspraken en voorwaarden.
- Concentratie en spreiding van ziekenhuiszorg: De spreiding van ziekenhuiszorg moet gebaseerd zijn op kwaliteit, toegankelijkheid, duurzaamheid en doelmatigheid. Technologische innovaties moeten niet alleen beschikbaar zijn, maar ook toegankelijk voor iedereen, ongeacht de woonplaats. We moeten daarnaast kritisch blijven ten aanzien van de invloed van de technologie-industrie: zorginnovaties moeten hun maatschappelijke meerwaarde bewijzen voordat ze grootschalig worden uitgerold, en moeten bijdragen aan het verkleinen van gezondheidsverschillen en het behalen van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. Niet elke innovatie draagt bij aan toegankelijkheid of kwaliteit, en we moeten waken voor een zorglandschap waarin enkel grote, gespecialiseerde centra deze technologieën kunnen aanbieden en daarmee de toegankelijkheid verkleinen en de gezondheidsverschillen vergroten.
- Aandacht voor lifestyle moet óók onderdeel worden van het repertoire van Medisch Specialistische Zorg. Bijv. in een programma als Fit4Surgery. Ziekenhuiszorg biedt vaak een belangrijk moment om leefstijlinterventies bespreekbaar te maken en op de agenda te zetten. In lijn met het Kader Passende Zorg zou er een goede aansluiting moeten zijn met preventieve initiatieven in de directe leefomgeving van de patiënt. Hierbij is het cruciaal dat interventies op het gebied van leefstijl niet exclusief zijn voor de hoger opgeleide of financieel draagkrachtige patiënt. We moeten voorkomen dat eHealth-toepassingen en andere interventies gericht op leefstijl de gezondheidsverschillen juist vergroten door ontoegankelijkheid. Zorgverleners kunnen hierin een signalerende rol spelen en patiënten gericht doorverwijzen naar bestaande leefstijlprogramma’s buiten de zorg, passend bij hun persoonlijke context.
- Populatiegerichte sturing en bekostiging van geïntegreerde eerstelijnszorg. Dit punt ligt in het verlengde van punt 1. Binnen de huisartsenzorg bestaat er een zogeheten cappuccinomodel voor sturing, bekostiging en innovatie: er is verantwoordelijkheid en financiering voor de ingeschreven populatie (‘inschrijftarief’), per consult of verrichting is er een relatief beperkte extra vergoeding, en er is financiering beschikbaar voor innovatieve interventies. Dit biedt grosso modo een goed kader en de juiste stimulans om passende zorg te bieden aan de eigen (ingeschreven) populatie. Het lijkt kansrijk om voor andere zorg buiten het ziekenhuis zoals wijkverpleging, paramedie en GGZ, een vergelijkbaar model te verkennen, met bij elk van deze zorgsoorten de verantwoordelijkheid voor dezélfde populatie: dan kun je als diverse aanbieders gezamenlijk zorg bieden aan diezelfde inwoners, de leden van je populatie. Er moet dan wel specifieke aandacht zijn voor mensen met gezondheidsachterstanden. Dus maatwerk in de bekostiging om te voorkomen dat kwetsbare groepen buiten de boot vallen.
- Duurzame zorg die rekening houdt met de grenzen van onze aarde: prioriteit aan het uitwerken van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. Dat sluit naadloos aan bij het streven naar passende en toekomstbestendige zorg. Duurzaamheid moet een integraal onderdeel worden van de zorgverlening, o.a. in termen van milieueffecten. Tegelijkertijd biedt duurzame zorg kansen om gezondheidsverschillen te verkleinen. Veel mensen met een lage sociaaleconomische status wonen in ongezonde omgevingen, hebben slechtere toegang tot preventie en zijn vaker afhankelijk van intensieve zorg. Zo kunnen we door duurzame interventies, zoals energie-efficiënte zorggebouwen en circulaire zorg, zowel de milieu-impact verminderen als de gezondheid van kwetsbare groepen verbeteren.
Op maandagavond 25 november willen we over bovenstaande graag in gesprek met jullie, onze leden: zijn dit de juiste thema’s, wat is de reikwijdte van elk thema, en als er iets bij moet: wat kan er dan af? We zullen ons moeten beperken om tot een haalbare planning te komen.
Ben je geïnteresseerd in dit onderdeel van de zorg en ben je bereid mee te denken en te werken t.b.v. een goed plan? Je kunt je opgeven voor deelname bij Hugo Touw. Je ontvangt dan rond 20 novembereen link voor het online overleg. We zullen ook onze Tweede Kamerfractie uitnodigen.
We kijken uit naar jullie reacties!
Met vriendelijke groet,
Paulien van Hessen en Hugo Touw, leden kerngroep netwerk Zorg met portefeuille Curatieve Zorg
